Jakiś czas temu byłem uczestnikiem dyskusji związanej z tradycją święcenia ziół. Rzecz dotyczyła tematu, czy w dniu Matki Boskiej Zielnej święci się zioła również w postaci wianka. Dążąc do ostatecznych ustaleń muszę się przyznać, że byłem w błędzie. Święci się oczywiście bukiety.
Ale świeci się również wianki. Ta stara tradycja bardziej jest jednak przypisana oktawie Bożego Ciała. Przez wieki w pewne dni w roku ludzie święcili w kościołach bukiety i wianki zawierające wonne zioła, kwiaty, zboża i warzywa. W naszym kraju najważniejszymi takimi okazjami były oktawa Bożego Ciała (okres świąteczny ruchomy, w czerwcu), kiedy święcono wianki i dzień Matki Boskiej Zielnej (15 sierpnia w kościołach rzymsko-katolickich i 28 sierpnia w kościołach prawosławnych i unickich), kiedy święcono bukiety. Święta te uzupełniały się wyśmienicie. Po Bożym Ciele święcono zioła kwitnące na początku lata, a na Zielną – te kwitnące późnym latem.
Poświęcone rośliny miały różnorodne zastosowanie. Bukiety i wianki trzymano przez cały rok, wierzono że chronią od nieszczęścia, choroby, czy pioruna. Wianki czasem wieszano na drzwiach, a bukiety z Zielnej wkładano za święte obrazy Wyciągnięte z nich zioła lecznicze były szczególnie skuteczne w leczeniu ludzi i zwierząt. Czasem podkładano je też umarłym pod głowę. Wiankami okadzano bydło wypuszczane pierwszy raz na wypas, albo podejrzane o zauroczenie. Spalano je też gdy grzmiało. Dokładne ich zastosowanie zależało od regionu.
W okolicach Krakowa zazwyczaj przynoszono do kościoła kilka wianków. Najpiękniejszymi kapłan ozdabiał monstrancję i ołtarz. Inne wieszano na ścianach wokół ołtarza na czas oktawy Bożego Ciała, a później zabierano do domu.
Na Podkarpaciu w tym również w Nowej Białej do dnia dzisiejszego zachował się zwyczaj obłamywania drzewek ozdabiających ołtarze w dniu Bożego Ciała. Gałązki te zabiera się do domu i wtyka w odrzwia lub za krokwie.
Wartością tych świąt i kwiatów podczas nich święconych jest połączenie:
1. Modlitwy.
2. Piękna.
3.Wiedzy o przyrodzie.
4.Wiedzy o właściwościach leczniczych roślin.
Pielęgnujmy z całego serca te wartości i oby przyniosły plon stokrotny.
Przy opracowaniu korzystano : wydawnictwo „U Świętej Katarzyny”, materiały ze strony internetowej Święte Bukiety.
